Inwentaryzacja gniazd tarłowych troci jeziorowej na obszarze Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego

Data: 19-12-2011
rzeka Wda grafika
Inwentaryzacja gniazd tarłowych troci jeziorowej na obszarze Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego grafika
rzeka Trzebiocha grafika
tablica informacyjna na temat troci jeziorowej grafika
gniazdo troci grafika
gniazdo troci  grafika
gniazdo troci grafika
przepławka dla ryb w Grzybowski Młynie grafika
przepławka w Grzybowskim Młynie grafika

    Na przełomie listopada i grudnia 2011 roku we Wdzydzkim Parku Krajobrazowym przeprowadzono inwentaryzację gniazd tarłowych troci jeziorowej. Troć jeziorowa Salmo trutta morpha lacustris należy do rodziny łososiowatych. Jest to ryba dwuśrodowiskowa, ponieważ jej cykl życiowy związany jest ze środowiskiem jeziorowym (okres żywienia) i z rzeką (okres tarła i młodzieńczego rozwoju). Populacja tego gatunku w jeziorze Wdzydze jest autochtoniczna, gdyż wykształciła się wskutek izolacji geograficznej związanej z ostatnim zlodowaceniem. Jezioro Wdzydze jest jednym z nielicznych siedlisk troci jeziorowej w Polsce. Tarliska troci znajdują się powyżej jeziora, w rzece Wdzie i jej lewobrzeżnym dopływie – Trzebiosze. Troć jeziorowa rozpoczyna tarło w połowie września lub października, gdy temperatura wody w rzece spada do 6oC i trwać może do listopada, a nawet grudnia.

       W wyniku  tegorocznej inwentaryzacji zlokalizowano 46 gniazd tarłowych troci jeziorowej w rzece Wdzie (od ujścia do jeziora Wdzydze do jazu w Lipuszu) oraz 7 w Trzebiosze (od ujścia do rzeki Wdy do przepławki w Grzybowskim Młynie). Wszystkie gniazda zostały zmierzone oraz zlokalizowane za pomocą urządzenia GPS.

       Na podstawie bieżących danych Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego oraz wieloletnich badań prowadzonych przez Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie, można stwierdzić, że od lat 90 na terenie Parku liczba gniazd sukcesywnie wzrasta. Powodem wzrostu gniazd może być poprawa jakości wody w rzekach na skutek ograniczenia ilości ścieków wpływających do Wdy i Trzebiochy (budowa oczyszczalni ścieków w Lipuszu). Nie bez znaczenia była też renaturyzacja koryta rzeki Wdy i Trzebiochy przeprowadzona w latach 1993 – 94 przez Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie. Celem renaturyzacji było odtworzenie naturalnego biegu rzeki poprzez usunięcie płotków faszynowych oraz utworzenie niewielkich zapór w postaci zwalonych pni drzew. Zmiany te spowodowały urozmaicenie biegu rzeki, a w konsekwencji stworzenie dogodniejszych warunków do reprodukcji troci jeziorowej. Do poprawy warunków rozrodu troci przyczyniły się również działania Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego takie jak: obsadzenie brzegów Wdy olszą czarną w celu zapewnienia odpowiedniego zacienienia (2003 – 2006) oraz budowa przepławki – obejścia dla ryb w miejscowości Grzybowski Młyn (2009). O skuteczności działania przepławki świadczą odłowione tarlaki powyżej budowli przez Zakłady Rybackie „Wdzydze”.

       Obok wyżej wymienionych czynników , w celu ochrony troci jeziorowej planuje się utworzenie na terenie Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego rezerwatu krajobrazowo – faunistycznego. Projektowany rezerwat obejmować będzie dolinę rzeki Wdy i Trzebiochy.