Tarło minogów rzecznych w Słupi

Data: 27-04-2011

Rozpoczął się okres tarła minogów rzecznych. O gatunku tym zrobiło się głośno przy okazji procedowania budowy mostu na Wiśle w Kwidzynie, kiedy to ukazało się kilka artykułów prasowych przybliżających to tajemnicze zwierzę. Minóg rzeczny Lampetra fluviatilis jest - po bardzo rzadko już spotykanym minogu morskim - naszym największym gatunkiem minoga. Jest to zwierzę odbywające wędrówki rozrodcze anadromiczne - z morza do rzek na tarło. Dorosłe formy żyją w morzu, tarło odbywają w rzekach na szybkim prądzie, tu tez żyją larwy tego gatunku. Na rozród wpływają osobniki o długościach 30 do 45 cm, maksymalnie do 50 cm. Wyróżnia się dwa okresy wędrówek rozrodczych: jesienny (październik-listopad) i wiosenny (luty-kwiecień). Tarło  odbywa się od końca kwietnia do czerwca, przy temperaturze wody ok. 10 stopni Celsjusza, na kamienistym i żwirowym dnie (gatunek litofilny). Samce na tarliskach pojawiają się wcześniej, rozpoczynając budowę gniazd. Wygrzebują w kamieniach i żwirze dołki, do których składana jest ikra. Płodność jest wysoka, waha się od 4000 do 42000 jaj. Po odbytym rozrodzie tarlaki giną,  rozwój  jaj w  wodzie o temperaturze 14 stopni trwa 13-15 dni.

Larwy żyją ok. 3-6 lat w piaszczysto-humusowych nanosach, zjadają drobne cząstki organiczne, glony i grzyby. Przeobrażają się najczęściej koło 4 roku życia, pod koniec lata i jesienią. Wtedy to spływają do morza, po dotarciu do Bałtyku rozpoczynają pasożytniczy tryb życia, odżywiają się krwią, limfą a także mięśniami ryb. Żerują wyłącznie w nocy, w dzień odpoczywają przyssane do kamieni i innych obiektów na dnie morza. Ta faza życia trwa ok. 18 miesięcy.

Występowanie: wg. danych historycznych minogi rzeczne występowały masowo w większości rzek i były obiektem masowej eksploatacji rybackiej. Obecnie w Polsce (jak i w Europie) jest gatunkiem rzadkim, zachował sie jedynie w północno-zachodniej części kraju.

Zagrożenia: przyczynami zaniku minogów rzecznych są: przełowienie populacji w okresach wcześniejszych, zabudowa hydrotechniczna rzek odcinająca drogę na tarliska, regulacje rzek i zanieczyszczenie wód.

Ochrona: gatunek objęty ochroną gatunkową, wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt oraz do Załącznika II Dyrektywy Habitatowej  europejskiej sieci Natura 2000.

min__grz078.jpg

dojrzały płciowo minóg rzeczny Lampetra fluviatilis


Grafika 1: Tarło minogów rzecznych w Słupi