Międzynarodowa Noc Nietoperzy obchodzona jest w ostatnią sobotę i niedzielę sierpnia. Z tej okazji Kaszubski Park Krajobrazowy, przy współpracy z Ośrodkiem Edukacji Ekologicznej w Szymbarku, Gminną Biblioteką Publiczną w Stężycy i Stacją Limnologiczną UG Wydziału Oceanografii w Borucinie zorganizował dwa warsztaty pn. „Nocny łowca komarów”.
Pierwszy warsztat rozpoczął się w Gminnej Bibliotece Publicznej w Stężycy, drugi w Stacji Limnologicznej UG w Borucinie.
Oba przedsięwzięcia zaczęły się krótką prezentacją na temat nietoperzy z naciskiem na gatunki występujące na terenie KPK (dotychczas stwierdzono 12 gatunków). Następnie przeprowadzona została część terenowa połączona z nasłuchami detektorowymi sygnałów echolokacyjnych nietoperzy oraz odłowami chiropterologicznymi. Nietoperze dopisały zarówno na Promenadzie w Stężycy, jak i na Bramie Kaszubskiej. Podczas warsztatów odbyły się konkursy dla uczestników, zorganizowano również gry i zabawy dla dzieci.
Skupiliśmy się nie tylko na biologii nietoperzy, ale również na uświadomieniu uczestnikom, iż największym zagrożeniem dla tych zwierząt była i jest działalność człowieka. To człowiek w drastyczny sposób zmniejszył liczbę dostępnych dla nich kryjówek (poprzez wycinanie dziuplastych drzew), odpowiednich żerowisk (w wyniku osuszania terenów podmokłych, tworzenia wielkopowierzchniowych, jednogatunkowych upraw i przesadnym stosowaniem pestycydów). Obecnie największym zagrożeniem dla nietoperzy jest zbyt mała liczba dogodnych schronień. Dużym zagrożeniem jest również rozwój nowoczesnego budownictwa – stare, drewniane domy i stodoły były pełne kryjówek chętnie zasiedlanych przez nietoperze. Obecnie zastępowane są nowymi, hermetycznie zamkniętymi, budynkami, w których często nietoperze nie mają się gdzie ukryć. Czynnikiem bardzo negatywnie wpływającym na nietoperze zimą jest ich niepokojenie. W czasie hibernacji każde wybudzenie łączy się z utratą dużej ilości nagromadzonego jesienią tłuszczu, co może spowodować, że zapasów nie wystarczy do wiosny. Zdarza się także, iż nietoperze są niepokojone w czasie wychowu młodych. Zwykle powodem jest remont strychu, na którym znajduje się kolonia rozrodcza.
Warto nadmienić, że Kaszubski PK prowadzi czynną ochronę nietoperzy poprzez wieszanie skrzynek i ich monitoring. W 2021 roku odbył się kontrole budek rozwieszonych na terenie KPK oraz potencjalnych kryjówek antropogenicznych, ze szczególnym naciskiem na kolonie rozrodcze. Budki były zasiedlone w ok. 4%, w 7 obiektach antropogenicznych stwierdzono obecność 8 kolonii nietoperzy.
Bardzo dziękujemy za udział i ogromne zaangażowanie wszystkim uczestnikom. Szczególne podziękowania za gościnę składamy Gminnej Bibliotece Publicznej w Stężycy i Stacji Limnologicznej UG w Borucinie. Zapraszamy za rok do naszej nowej siedziby w Staniszewie.
Warsztaty i monitoring nietoperzy zostały dofinansowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku
Tekst: MR; Fot: MR, L.M., D.D., R.S.