W 2022 roku rozpoczęto pracę nad kompleksową ochroną elismy wodnej i skalnicy torfowiskowej na terenie województwa Pomorskiego, a szczególnie na terenie Wdzydzkiego i Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Realizowany projekt zakłada zarówno działania ochrony in situ (wzmocnienie populacji na lokalnych stanowiskach oraz reintrodukcję na stanowiskach historycznych), jak i ex situ (stworzenie hodowli zachowawczych na stanowiskach zastępczych, zabezpieczeniu roślin w banku tkanek in vitro i hodowli ogrodach botanicznych). W pierwszym etapie projektu introdukowano około 500 sadzonek każdego z gatunków oraz zabezpieczono nasiona pochodzące z lokalnych populacji elismy i skalnicy.
Prace są realizowane w ramach projektu „Czynna ochrona cennej flory województwa pomorskiego: elisma wodna Luronium natans i skalnica torfowiskowa Saxifraga hirculus realizowanemu
z środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku w ramach współpracy Fundacji Akcja Bałtycka, Wdzydzkiego i Zaborskiego Parku Krajobrazowego, Gołubieńskiego Ogrodu Botanicznego oraz Uniwersytetu Gdańskiego (Katedra Cytologii i Embriologii Roślin oraz Katedra Ekologii Roślin).
Elisma wodna (Luronium natans) oraz skalnica torfowiskowa (Saxifraga hirculus) należą do najcenniejszych gatunków flory Polski, jak i całej Europy – pomimo ścisłej ochrony w Polsce, a także szczególnym znaczeniu tych gatunków stwierdzanych w Dyrektywie Siedliskowej i Konwencji Berneńskiej, liczba stanowisk tych gatunków ulega zmniejszeniu, również na terenie województwa Pomorskiego.
Elisma wodna uważana jest za endemit środkowoeuropejski. W Polsce występuje wyłącznie w północno-zachodniej części kraju, szczególnie w obrębie jezior lobeliowych województwa Pomorskiego. Populacja elismy wodnej ulega zmniejszeniu głównie przez antropopresje wynikającą z rybołówstwa (wyrywanie roślin poprzez trałowanie i wymywanie poprzez powodowanie falowania jednostkami pływającymi) oraz nadmiernego ruchu turystycznego (wydeptywanie roślin na brzegach). Ponadto zmącenie wody wynikające z użytkowania jezior (podnoszenie osadów) ogranicza dostęp światła docierającego do dna zbiorników powodując zanikanie podwodnych populacji elismy.
Skalnica torfowiskowa jest związana z mszystymi, nieleśnymi torfowiskami niskimi typu soligenicznego. Spotykana jest w miejscach silnie i stabilnie uwodnionych, ale nie ulegających podtopieniom. Jest rośliną wybitnie światłożądną o bardzo słabych zdolnościach konkurencyjnych. Nadmierna eksploatacja wód gruntowych, melioracje czy inne czynności zmieniające układ hydrologiczny w zlewni w której znajdują się stanowiska tej rośliny, prowadzą do wysychania torfu, a w konsekwencji do jego murszenia powodującego eutrofizację siedliska. W wyniku zwiększenia ilości substancji biogennych dochodzi do ekspansji roślinności krzewiastej ograniczając dopływ światła do powierzchni – w takich warunkach skalnica torfowiskowa przegrywa konkurencję z wyższą roślinnością i ulega zanikaniu, a w dalszej perspektywie wymarciu.
