Drzewa w otwartym krajobrazie są ważnym elementem przyrody oraz częścią naszego dziedzictwa kulturowego.
Wszyscy wiemy, jak ważne są drzewa. Produkują tlen, pochłaniają zanieczyszczenia, chłodzą powietrze w upalne dni. Stare drzewa są także ważnym elementem przyrody – często stanowią siedliska dla wielu chronionych gatunków ptaków, owadów czy grzybów. Drzewa stanowią element naszego dziedzictwa kulturowego, np. stare przypałacowe aleje będące czasem jedynym śladem dawnej świetności danego miejsca. W ostatnich latach w Polsce wycina się bardzo dużo drzew, ale też coraz więcej uwagi zwraca się na ich ochronę.
Jednym z działań służących poprawie losu drzew jest program pod nazwą „Trzy miliardy dodatkowych drzew do 2030 r.” Zobowiązanie do zasadzenia 3 miliardów drzew to inicjatywa ogólnoeuropejska. Jej celem jest nie tylko ograniczenie skutków zmian klimatu, ale również poprawa kondycji lasów, wzmocnienie obszarów wiejskich oraz zazielenienie miast.
A jakie są korzyści z tej inicjatywy?
- 3 miliardy drzew zasadzone na 2 milionach hektarów są w stanie usunąć z atmosfery do 2030 roku do 4 milionów ton CO2, a do roku 2050 – nawet 15 milionów ton.
- Drzewa filtrują powietrze, którym oddychamy, a czas spędzony między nimi ma korzystny wpływ na nasze samopoczucie: zmniejsza poziom stresu, obniża ciśnienie krwi i poprawia nastrój.
Kto może sadzić drzewa?
Każdy! Aby osiągnąć ten ambitny cel, zmotywowani muszą zostać mieszkańcy! Sukces tego zobowiązania jest mocno uzależniony od inicjatyw oddolnych – do udziału zachęcamy więc wszystkich, od indywidualnych obywateli i właścicieli gruntów po stowarzyszenia i organy publiczne, takie jak wsie, miasta i całe regiony.
Jak sprawić, aby drzewa zostały uznane za zasadzone w ramach zobowiązania?
Wystarczy zasadzić drzewo, a następnie je zarejestrować. Europejska Agencja Środowiska opracowała specjalną platformę o nazwie „Map My Tree”, za pośrednictwem której drzewa będą rejestrowane i liczone.
Aby zarejestrować drzewo, musi zostać ono zasadzone po 20 maja 2020 r., czyli po wdrożeniu unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności. Rejestrować można tylko dodatkowe drzewa – drzewa zasadzone w ramach dotychczasowych planów nasadzeń nie liczą się – i muszą przynosić korzyści dla różnorodności biologicznej i klimatu. To oznacza, że żadne zasadzone drzewo nie może być obcym gatunkiem inwazyjnym. Sadzić można dowolne gatunki rodzime, o ile są one przystosowane do zakładanych warunków klimatycznych, glebowych i hydrologicznych.
A jak Wdzydzki Park Krajobrazowy przyczynia się do realizacji projektu?
Wiosną 2024 roku posadziliśmy wraz z palikowaniem 252 drzewek z gatunku lipa drobnolistna i klon zwyczajny wzdłuż drogi gminnej Kalisz - Belfort położonej we Wdzydzkim Parku Krajobrazowym, tworząc nową aleję drzew przydrożnych.
Jesienią bieżącego roku sprawdziliśmy stan zdrowotny drzew tworzących aleję oraz zakotwienie drzew poprzez palikowanie i taśmowanie. Byliśmy zobowiązani do wymiany kilku sztuk drzew, które się nie przyjęły oraz do poprawy zabezpieczenia ochronnego nowo posadzonych roślin.
Samo zasadzenie nowych drzew może nie rozwiązać problemu, jakim są zmiany klimatu i utrata bioróżnorodności. Stanowi jednak uzupełnienie działań na rzecz ochrony drzew i lasów oraz poprawy jakości i powierzchni pokrywy leśnej, jak również odbudowy i ochrony przyrody.
Zachęcamy wszystkich do aktywnego udziału w realizację projektu!